Jef Vanhove - Boseigenaar met kennis van zaken

Na 5 jaar gewerkt te hebben voor de Bosgroep Ijzer en Leie heb ik heel wat boseigenaars en ook de mensen achter de boseigenaars van iets dichterbij leren kennen. En ik moet eerlijk toegeven dat onze Bosgroep stuk voor stuk boeiende en enthousiaste mensen bevat die elk met hun bos West-Vlaanderen iets groener willen maken. Mensen die hun bos beheren met een visie en waarmee het leuk en zinvol samenwerken is. Zou dat te maken hebben met onze West-Vlaamse genen? Wie zal het zeggen. In ieder geval beweegt het in West-Vlaamse private boslandschap! En wanneer we het hebben over de West-Vlaamse boseigenaar met een visie en een hart voor bos dan mogen we Jef Vanhove zeker tot deze categorie rekenen.

Jef is sinds 2013 lid van de Bosgroep, neemt aan zo goed als alle bosgroepactiviteiten deel  en beheert zijn bossen met verstand van zaken. Lang voor het bestaan van de Bosgroep al. In de jaren ’80 volgde hij verschillende bosbouwcursussen in Bulskampveld te Beernem. Eigenlijk zit die ‘niet alledaagse hobby’ zoals hij dat zelf noemt, hem al lang in zijn bloed. Hoewel dit zeker geen evidentie was als jongste van 7 uit en traditioneel landbouwgezin. Kef groeide op in de regio van Mesen en kreeg toen als enige van het gezin de kans om verder te studeren. Daarvoor moest hij hard knokken! Hij verdiepte zich in de elektromechanica hetgeen zijn professionele loopbaan verder heeft bepaald: gedurende een goeie 42 jaar was hij o.a. actief als verantwoordelijke voor de metallurgie bij Picanol (ruim 20 jaar). Naast zijn drukke professionele loopbaan wist hij toch voldoende tijd te maken m zijn bossen goed te beheren. In 1983 kocht hij een sterk  verwaarloosd stukje bos (1ha) te Westrozebeke, het zogenaamde Polderbos, dat uiteindelijk in 2000 opnieuw verkocht werd aan de gemeente Staden die er een groene long van 8ha in de regio wenste aan te leggen.

In 1986 kocht hij een maaiweide met een put die gedeeltelijk gedempt was geweest met huishoudelijk afval in Poperinge. Na de nodige research bij universiteiten en het INBO en zorgvuldige overweging besliste Jef om een 50-tal Boelare klonen (cultuurpopulier) aan te planten die destijds aangeraden werden voor hun ongevoeligheid voor ziektes, gecombineerd met een inheemse onder-etage. 10 jaar later werd Boelare terug afgeraden wegens uiteindelijk toch niet zo ongevoelig voor kanker en roestziekte maar in Poperinge bleven de populieren hiervan geheel gespaard. De bomen groeiden uit tot gezonde, kwaliteitsvolle exemplaren die ook van windval en breuk gespaaard bleven. En tegelijk O.a. dankzij de goede verluchting ten gevolge van de stevige winde geen schimmel- of andere ziektes vertoonden. De juiste kloon op de juist plaats! In 2014 werden de bomen met behulp van de Bosgroep verkocht aan een exploitant die heel tevreden was met de kwaliteit van de bomen!

Met kennis van zaken doet Jef aan bosbeheer waarin je duidelijk de no-nonsense mentaliteit met zin voor controle en overzicht uit zijn professionele leven kan herkennen. Jef houdt niet van geknoei en gaat steeds gewapend met goed materiaal (tractor met maaier e.d.) zijn bos in. Hij houdt van overzicht in zijn box en houdt steevast het praktische in de gaten zodat alles op termijn haalbaar blijft. Zo knot hij zijn wilgen perfect op ooghoogte waar geen ladderwerk aan te pas komt. Na de eindkap van de populieren plantte Jef zelf enkele zwarte populieren en opnieuw Boelare van eigen kweek, terug gecombineerd met een inheemse onderetage. Aanpalend aan dit populierenbos kocht Jef in 2000 nog een bijkomende 5.000m² waarop hij een gemend inheems loofhout met o.a. linde en zomereik aanplantte met aan de rand een struikgordel waarop hij een hakhoutbeheer toepast. Het afgezette kroonhout legt hij op hopen in het bos. Dood hout brengt leven in het bos is iets dat Jef al tijden kent. Egels die graag onder zo’n hoop takken overwinteren, ziet hij dan ook geregeld rondhuppelen in het bos.

Dat Jef niet bang is om een stuk landbouwgrond om te zetten in bos, bewees hij ook in zijn geboortestreek Mesen, waar hij op een weide in de vallei van de Steenbeek in 1997 6.000m² bos aanplantte in 1997. Met het mes tussen de tanden wist Jef toch een vergunning te verkrijgen voor zijn bebossing in agrarisch gebied, hetgeen in die tijd in ene landbouwgemeente als Mesen niet zonder slag of sloot verleend werd. Het nieuwe bos was dan ook gelegen nabij de heuvel van Wijtschate-Mesen of de beruchte Messines Ridge, een 80m grote heuvel die tijdens WOI van uiterst strategisch belang was en waar dan ook keihard werd gevochten en bloed vergoten. Iets waar Jef tijdens de tijdens de voorbereidende grondwerken toch diende mee rekening te houden toen hij voorzichtig de bodem diepgrondde. Gelukkig bleven explosies uit en kon met Vlaamse subsidie het enige Mesense bos aangeplant worden dat Jef omdoopte tot het ‘Klaprozenbos’! Voor aanplantingen gebruikt Jef de spade omdat dit steevast de beste resultaten oplevert. Een grondboor noch tractor komt daar ooit aan te pas!

Jef Vanhove is ook niet bang om zijn visie en mening te verkondigen, om constructieve kritiek te leveren, om de hiaten in het huidige bosbeleid aan te duiden en alternatieven te formuleren. Zo zou hij graag inkomenscompensatie zien voor de private bebossers die op die manier beter zouden gestimuleerd worden om hun centen in bos te investeren. Sinds kort is Jef ook bestuurslid geworden van de Bosgroep Ijzer en Leie en we verwelkomen dan ook alle verlichtende ideeën en voorstellen!

Artikel door Clint Callens, coördinator Bosgroep Ijzer en Leie vzw